wat zit er in Nederlands kraanwater ?
Volgens Prof. H. van Dijk (TU Delft) is ons drinkwater van uitstekende kwaliteit. In de zelfde ‘onafhankelijke themabijlage van Media Planet’ (2009) stelt Kees Plug, Directeur Duurzaam Ondernemen VROM, dat ons drinkwater als een van de beste van de wereld geldt.
Echter, de samenstelling van dat beste water van de wereld mag de burger niet weten. De meetgegevens van de 300 stoffen die waterleidingbedrijven jaarlijks aan de Inspectie Volksgezondheid zenden (de zogenaamde REWAB rapporten, staat voor REgistratie opgaven WAterleiding Bedrijven) krijgt de burger niet te zien. Ook niet als hij er specifiek om vraagt: ‘Aan uw verzoek kan geen gevolg worden gegeven’, schrijft Waterbedrijf Europoort op 5 augustus 2003, ‘Genoemde rapportage bevat bedrijfsvertrouwelijke informatie en wordt derhalve niet aan anderen dan de Inspectie toegezonden’ antwoordt Duinwaterbedrijf Zuid Holland (DZH) op 30 september 2003. De gegevens over de waterkwaliteit zijn voor de klant ‘niet opportuun’ vindt DZH .
In 2003 stelde D66 Kamerlid Boris van der Ham de vraag aan de Minister van VROM: ’Vindt u dat gebruikers van drinkwater op basis van beschikbare feitelijke informatie zoals hier boven aangegeven (i.e. de REWAB rapporten) zelf moeten kunnen beslissen of, en zo ja op welke wijze, zij van een product gebruik maken? En: ‘Bent u bereid beleid te ontwikkelen gericht op het pro-actief verstrekken van publieksgerichte informatie over drinkwater’.
Op de eerste vraag antwoordt Staatssecretaris van Geel dat ‘de gebruiker kan beschikken over goed water’ en ‘In hoeverre de gebruiker gebruik maakt van het aangeboden water is aan hem/haar om te bepalen’. Antwoord op de 2e vraag: ‘Ik ben van mening dat de informatievoorziening naar de consument voldoende gewaarborgd is’.
Iets veranderd in de afgelopen tien jaar? Op een verzoek om REWAB gegevens van 13 maart 2012 stelt waterbedrijf Dunea: betreffende documenten ‘rapporteren wij in het kader van de Drinkwaterwet aan de Inspectie en het RIVM. Helaas kan ik u niet verder helpen’. De informatie wordt derhalve nog steeds als bedrijfsvertrouwelijk gezien door de watersector.
Theorie en praktijk lopen ook wijd uit een bij degene die namens de burger het toezicht moet houden op de correcte uitvoering van de Drinkwaterwet. Kennelijk heeft ook de Toezichthouder – de Minister van Infrastructuur en Milieu - er belang bij om gegevens, die op grond van de Wet Openbaarheid van Bestuur (WOB) worden gevraagd, achter te houden.
Het Ministerie zet als dan alle denkbare middelen in - bijvoorbeeld door géén kopie van de originele documenten ter beschikking te stellen maar een grote doos waarin de ongenummerde meetgegevens worden gepresenteerd als kopie van de originelen. Bij nadere beschouwing blijkt dat deze meetgegevens een selectie bevat van de gevraagde documenten die door het Ministerie en/ of het RIVM zijn nagemaakt. Kolommen met KIWA nummers, grenswaarden, aansluitende bladzij nummers, enzo meer ontbreken. Specifieke stoffen of groepen van stoffen zijn weggelaten. De gevraagde aanbiedingsbrieven (op grond waarvan kan worden vastgesteld of de toegezonden gegevens compleet zijn) ontbreken. In plaats de stukken binnen de WOB termijn van 4 weken te ontvangen beslist de rechtbank in hoger beroep – bijna twee jaar (!) na indiening van het verzoek bij waterleidingbedrijf Dunea en zonder enige bewijs daarvoor aan te voeren – dat er ‘geen twijfel’ over bestaat dat het Ministerie alle gevraagde documenten heeft overgelegd.Discussie
Nederland bezit niet alleen het ‘beste kraanwater’ van de wereld maar ook een van de ‘best bewaarde staatsgeheimen’ ter wereld. Een onlosmakelijk verband tussen deze twee waarheden dringt zich op. Het geheim dient te worden ontrafeld.