actie Walter vd Meer verheugend maar ook vragen

Het is verheugend – en ook moedig – dat Walter van de Meer, hoogleraar innovatieve waterzuivering aan de TU Delft en directeur van waterleidingbedrijf OASEN, in NRC heeft aangekondigd dat hij over drie jaar 12.000 huishoudens in de omgeving van Lekkerkerk en Bodegraven ‘zuiver water’ (verkregen via omgekeerde osmose) wil gaan leveren.

Verheugend omdat OASEN gevolg geeft aan de wettelijke plicht van leidingwaterbedrijven. Immers, volgens de Drinkwaterwet (Dww) moeten waterleidingbedrijven waarborgen dat kraanwater geen stoffen bevat die nadelig kunnen zijn voor de gezondheid (art 7 lid 1, sub d en 21 lid 1 Dww). In zijn intreerede op 15 februari 2013 spreekt Van der Meer ook daadwerkelijk van ‘garanderen’ van de zuiverheid van drinkwater. Dat is een nieuw en zeer positief geluid.

Moedig omdat Van der Meer met deze actie tegen heersende opvattingen van (een aantal van) zijn collega’s in de watersector ingaat. Daar wordt, aldus NRC gevreesd voor hoge kosten, groot energieverbruik of een korte levensduur van de gebruikte technologie. Hoogleraar Jan Peter van der Hoek noemt het initiatief onverstandig omdat het ‘een vrijbrief’ kan zijn om het milieu met milieu vijandige stoffen te belasten. Daarmee zou de prikkel bij de industrie om alles bij de bron te zuiveren wegvallen.

Volgens de watersector is de gezondheid van de mens derhalve ondergeschikt aan de kosten van de productie van veilig water en ligt bovendien de verantwoordelijkheid voor het leveren gezond en zuiver water niet bij de producenten van kraanwater.

Het initiatief roept ook vragen op

De blootstelling aan de cocktail van stoffen in kraanwater is dagelijks aan de orde. Pas over drie jaar treedt het systeem in Lekkerkerk in werking.  Volgens prof. Legler en prof. Van den Berg en RIVM kunnen hormoonverstorende stoffen een gevaar vormen, in het bijzonder in de prenatale fase van de ontwikkeling. Wat wordt consumenten in de tussentijd geboden?

Daarnaast woont Nederland niet alleen in Lekkerkerk en Bodegraven. Slechts 12.000 huishoudens gaan bediend worden. Ons land telt bijna 17 miljoen inwoners. Heeft de rest niet ook het recht om over zuiver water te kunnen beschikken? Hoeveel jaar moeten zij wachten voordat zij aan de beurt zijn?

Tenslotte dient zich een maatschappelijke vraag aan. Het totale verbruik van kraanwater ligt rond de 120 liter per persoon per dag. Slechts ca 3,2 liter daarvan wordt gebruikt voor consumptie (koffie/ thee, voedsel bereiding, water drinken). De rest van het verbruik gaat naar wasmachine, bad, douche, wc, tuin sproeien, etc. Is het niet een vorm van kapitaal vernietiging om de toilet in de toekomst met Spa blauw kwaliteit water te spoelen? Moet niet (ook om deze reden) naar alternatieven worden gezocht om verspilling van energie tegen te gaan en milieu te sparen?

Stelling

Het initiatief van Walter van der Meer om in Lekkerkerk en Bodegraven kraanwater te gaan leveren zonder stoffen die nadelig kunnen zijn voor de gezondheid dient omarmd te worden. Tegelijkertijd dienen waterleidingbedrijven experimenten uit te voeren om ook andere burgers op korte termijn te voorzien van onberispelijk drinkwater. Onze definitie van welvaart moet worden aangepast.